Goed werkend rioolstelsel voorkomt ziektes
De grootste innovatie op gezondheidsgebied van de afgelopen 200 jaar. Ziekenhuizen? Penicilline? Of recenter: de coronavaccins? Nee. Allemaal niet. Tenminste, niet als je het de lezers van de British Medical Journal vraagt. Het juiste antwoord is: riolering.
Het panel van ruim 11.000 lezers vond riolering de belangrijkste innovatie op gezondheidsgebied sinds begin negentiende eeuw. Want niet alleen zorgde het riool dat de stankoverlast in steden enorm afnam, het zorgde er ook voor dat de ratten niet meer over de straten liepen, waardoor ernstige ziektes als de builenpest en cholera dramatisch ingeperkt werden.
Verbetering volksgezondheid
De kop boven dit artikel is een stellige. Toch zijn er verschillende wetenschappelijke onderzoeken die deze uitspraak ondersteunen, zoals deze Zweedse studie uit 2019. Samengevat: er is een niet te ontkennen verbetering van de volksgezondheid toe te wijzen aan riolering.
En nog steeds zorgt riolering voor een enorme verbetering van de volksgezondheid. Zeker ook op plekken waar veel kwetsbare mensen bij elkaar zijn, zoals in het ziekenhuis.
Van der Velden verzorgt het rioleringsbeheer in verschillende grote ziekenhuizen in Nederland. Paul Stier is als Accountmanager in gesprek met deze zorginstellingen. Hij benadrukt het belang van een goede riolering. “Sowieso zorgt een goed werkend rioleringsstelsel er al voor dat minder mensen naar het ziekenhuis gaan.” En daarmee slaat hij de spijker op de kop. “Maar als je dan toch focust op de riolering in het ziekenhuis: daar moet extra netjes gewerkt worden natuurlijk.”
Strenge eisen
Vestigingsmanager Edwin Boer, uit Groningen bevestigt dat. “Er zijn strenge eisen en allerlei voorwaarden, bijvoorbeeld voor het gedrag van onze monteurs.” Die moeten de locatie goed kennen, omdat bij sommige verstoppingen echt spoed is. “Een toiletverstopping op een kamer is nog niet zo spannend, maar een verstopping in het riool onder een operatiekamer is natuurlijk heel vervelend.”
Om met spoed te kunnen handelen is er een vaste groep personeel toegewezen aan het ziekenhuis. Zij worden door het ziekenhuis in zogeheten ‘Toolbox meetings’ bijgepraat over de veiligheidseisen op de werkvloer. Zaken als venstertijden, welke machines er gebruikt worden en welke ruimtes wel en niet betreden mogen worden komen daarbij aan bod. Wel zo fijn, als je niet wilt dat een monteur ineens een in gebruik zijnde operatiekamer binnenloopt…
Verder heeft Van der Velden materieel op locatie beschikbaar zodat snel actie ondernomen kan worden. Want op plekken waar iedere seconde telt, geldt dat natuurlijk ook zodra de hulpverleners zelf hulp nodig hebben.
Belang van goed onderhoud
Maar niet alleen in noodsituaties wordt Van der Velden ingeschakeld. Wij zijn er namelijk ook (of eigenlijk: juist) om te voorkomen dat er problemen optreden. Zeker in deze kwetsbare werkomgevingen. Dit planbaar onderhoud wordt indien mogelijk uitgevoerd in de nacht, zodat patiënten er zo min mogelijk last van hebben.
Ook buiten ziekenhuizen is goed onderhoud van de riolering onontbeerlijk om ziekten tegen te gaan. Dat blijkt bijvoorbeeld na overstromingen of aardbevingen zoals onlangs in Turkije en Syrië. Wegens het ontbreken van riolering en drinkwatervoorzieningen raakt bij soortgelijke rampen het water dat mensen drinken al snel vervuild en breken ernstige ziekten uit. Herstel van drinkwatervoorziening en riool zijn daarom ook topprioriteit.
Wetenschappelijk onderzoek
Maar naast bevorderlijk voor de gezondheid (SDG 3), helpt de riolering ook bij innovaties (SDG 9). Bijvoorbeeld het onderzoek naar virussen. Zo wordt in het kader van onderzoek naar de verspreidingsgraad van het coronavirus nog steeds rioolwater bemonsterd.
Het RIVM telt daarbij – in samenwerking met de zuiveringsinstallaties – het aantal virusdeeltjes in het water en kan zo iets zeggen over de verspreidingsgraad van het virus. Iets dat overigens ook mogelijk is met andere virussen, of om uitspraken te doen over gebruik en verspreiding van (hard)drugs.
Zo zijn tal van onderzoeken denkbaar. Want het riool kent geen geheimen. Ook Van der Velden Rioleringsbeheer steunt onderzoek in woord en daad. Bijvoorbeeld met de donatie samen met Rotary in 2021 aan (water)onderzoeksinstituut IHE Delft. Daaraan wordt spoedig vervolg gegeven.
Onmisbaar
Concluderend is te zeggen dat het riool niet meer weg te denken is uit onze moderne samenleving. Een goed functionerende riolering bevordert de volksgezondheid en faciliteert grootschalige wetenschappelijke studies. En daarom kunnen wij met trots zeggen dat wij al meer dan een halve eeuw onzichtbaar, onmisbaar bijdragen aan de grootste innovatie op gezondheidsgebied sinds 1800: riolering.